Το Έργο / Σχετικά
Ο τουρισμός σήμερα είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό κοινωνικό φαινόμενο που κινητοποιεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, αποτελώντας όχι μόνο μοχλό οικονομικής ανάπτυξης αλλά και κρίσιμο στοιχείο για τη βελτίωση της γνώσης, της επικοινωνίας και του βαθμού σχέσης και σεβασμού μεταξύ πολιτών διαφορετικών χωρών. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, ο τουρισμός μπορεί να θεωρηθεί ως ένα κοινωνικό αγαθό που πρέπει να είναι διαθέσιμο σε όλους τους πολίτες, χωρίς τον αποκλεισμό οποιασδήποτε ομάδας ανθρώπων, ανεξάρτητα από τις προσωπικές, κοινωνικές, οικονομικές ή άλλες συνθήκες ζωής τους.
Ένας από τους βασικούς τομείς όπου ο κλάδος του τουρισμού στην Ευρώπη μπορεί να αυξήσει τις προσφορές του σε βιώσιμα και υψηλότερης ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες, με μεγαλύτερη αξία για τους πελάτες, είναι να καταστήσει τις τουριστικές υπηρεσίες «προσβάσιμες για όλους». Ο στόχος αυτός, όταν επιδιώκεται αποτελεσματικά από προορισμούς και επιχειρήσεις, μπορεί να βελτιώσει όχι μόνο την ανταγωνιστικότητα του εθνικού τουριστικού τομέα αλλά κυρίως του περιφερειακού και τοπικού τομέα και να οδηγήσει σε αύξηση του μεριδίου αγοράς.
Παράλληλα σχετικά με τη ζήτηση Προσβάσιμου Τουρισμού, υπολογίστηκε ότι το μέγεθος της αγοράς στην Ευρώπη ήταν περίπου 780 εκατ. ταξίδια το 2012. Ωστόσο, η ζήτηση υπερβαίνει κατά πολύ την τρέχουσα προσφορά της αγοράς, δημιουργώντας ευκαιρίες, σε σχέση με την εισερχόμενη τουριστική αγορά.
Εξετάζοντας την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία 2010-2020, η προσβασιμότητα, η συμμετοχή και η ισότητα είναι τρεις από τους οκτώ τομείς προτεραιότητας για την ΕΕ. Αυτοί οι τρεις τομείς στοχεύουν να καταστήσουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία, να τους επιτρέψουν να απολαμβάνουν όλα τα οφέλη των πολιτών της ΕΕ, να καταπολεμήσουν τις διακρίσεις και να προωθήσουν τις ίσες ευκαιρίες. Κάνοντας συνεχείς βελτιώσεις σε αυτούς τους τομείς θα επιτρέψει την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή. Αυτό σηματοδοτεί την επιτακτική ανάγκη των επιχειρήσεων να επιτρέπουν στους πολίτες με αναπηρία να συμμετέχουν πλήρως στον τουρισμό στην ΕΕ, επιτρέποντάς τους έτσι να ασκούν τα δικαιώματά τους να επιλέγουν ταξιδιωτικούς προορισμούς, χωρίς εμπόδια.
Μέσω της ανάλυσης των αναγκών που εκφράζονται από τους τουρίστες με αναπηρίες και των απαιτήσεων της πρόσβασης, υπάρχει σαφής και αυξανόμενη ζήτηση για προσβάσιμα τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση ορισμένων τουριστικών φορέων που παρέχουν ορισμένες από τις νέες προσφορές για να καλύψουν τη ζήτηση που προέρχεται από ηλικιωμένους και από άτομα με αναπηρίες.
Η «προσβασιμότητα», εκτός από τη διάσταση της φυσικής πρόσβασης, περιλαμβάνει και τη διάσταση της λειτουργικότητας, της επικοινωνίας και σχετίζεται άμεσα με την αυτονομία και την ασφάλεια. Η διασυνοριακή περιοχή συνδυάζει ευνοϊκούς φυσικούς πόρους, κλιματικές συνθήκες και πολιτιστικά αγαθά παρέχοντας ευκαιρίες για αειφόρο ανάπτυξη του τουρισμού, με σεβασμό στο περιβάλλον.
Ωστόσο, τα προβλήματα προσβασιμότητας δημιουργούν δυσκολίες στους τουρίστες με αναπηρίες να απολαμβάνουν ίσα οφέλη και υπηρεσίες. Οι τουριστικές υπηρεσίες δεν είναι καλά οργανωμένες για ομάδες με ειδικά ενδιαφέροντα, ενώ λείπουν οι κοινές προσπάθειες για τη δημιουργία ελκυστικών διαδρομών και κοινό branding. Οι τουριστικές εγκαταστάσεις και η διαχείρισή τους πρέπει να βελτιωθούν ουσιαστικά. Η πρόσβαση σε τουριστικούς χώρους πρέπει να βελτιωθεί μαζί με την ανάπτυξη νέων μορφών τουριστικών προϊόντων. Παρόλο που ο τουρισμός είναι ένας αναπτυσσόμενος τομέας στην διασυνοριακή περιοχή, η ίδια η περιοχή δεν προωθείται ως δημοφιλής τουριστικός προορισμός.Από την άλλη πλευρά, υπάρχει αναξιοποίητο δυναμικό και υποτίμηση των εξειδικευμένων τουριστικών προοπτικών, όπως ο τουρισμός για άτομα με αναπηρία κ.λπ. Αυτές οι δυνατότητες συσχετίζονται σημαντικά με την επείγουσα ανάγκη χρήσης ευκαιριών που πρέπει να παρουσιάσει η διασυνοριακή περιοχή. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ορισμένα σημαντικά βήματα όσον αφορά το νομικό και θεσμικό πλαίσιο, πολλά απομένουν να γίνουν για να εξελιχθεί ένας προορισμός σε πραγματικά προσβάσιμος, ελκυστικός για εθνικούς και διεθνείς πελάτες που σήμερα εξακολουθούν να προτιμούν τους πιο δοκιμασμένους προορισμούς όσον αφορά την προσβασιμότητα. Οι ενέργειες που πραγματοποιούνται από την κεντρική κυβέρνηση και τις τοπικές/περιφερειακές αρχές συνήθως δεν αποτελούν μέρος ενός στρατηγικού σχεδίου για τη βελτίωση των υπηρεσιών για τα άτομα με αναπηρία, ως δυνητικούς καταναλωτές του τουριστικού προϊόντος, αλλά περιορίζονται κυρίως σε λίγες μόνο ιδιωτικές πρωτοβουλίες.